Czym kierować się przy wyborze napędu do bramy? Jak zadbać o bezpieczeństwo?
Czym kierować się przy wyborze odpowiedniego napędu do bramy?
Wybierając odpowiedni napęd do bramy musimy wziąć pod uwagę kilka czynników, które wpłyną na bezpieczną i bezawaryjną pracę bramy automatycznej. Przede wszystkim należy zadbać o sprawdzenie stanu technicznego bramy. Nie należy automatyzować bramy o wątpliwej konstrukcji, która nie spełnia podstawowych wymogów technicznych i bezpieczeństwa. Bramy przesuwne powinny swobodnie się toczyć na wózkach, być stabilne, a ich konstrukcja powinna być na tyle sztywna, że przy skrajnych położeniach nie będą się zbytnio obwieszać czy też wyginać na boki. W skrzydłowych należy pamiętać o dobrej jakości zawiasach, najlepiej regulowanych, powinny również mieć sztywną konstrukcję aby siłowniki nie wyginały ich w skrajnych położeniach.
Drugi, bardzo ważny aspekt to jej ciężar. Każdy producent posiada w swojej ofercie napędy w różnych przedziałach wagowych i pod tym kątem powinniśmy dobierać automat, dbając przy tym o zapas mocy (około 30%). Jeśli dobierzemy zbyt słaby automat to w skrajnych warunkach pogodowych (mróz, wiatr) może być problem domknięciem czy otwarciem bramy.
Trzecim kryterium jest częstotliwość użytkowania bramy: inne napędy są przeznaczone do pracy przydomowej, a jeszcze inne do ciągłej pracy na parkingach czy wspólnotach mieszkaniowych. Zasada jest taka, że napędy z silnikiem 230V nie nadają się do intensywnego użytkowania (zwykle 30%) i stosuje się je w przydomowych bramach, gdzie mamy kilka cykli na godzinę. Wyjątkiem są siłowniki hydrauliczne SEA – do 100% sprawności, przesuwne w kąpieli olejowej z silnikiem 230V – 100% (Boxer 1300 i Boxer 2000). Do intensywnego użytku stosuje się silniki 24VDC, których sprawność wynosi 50-90%. W ofercie posiadamy również automaty z nowoczesnymi silnikami brushless (24V i 36V), które mogą pracować bez przerwy, a ich żywotność jest bardzo długa.
W przypadku bram skrzydłowych dochodzi jeszcze szerokość słupka i sposób osadzenia na nim bramy, a także kąt otwarcia. Z reguły maksymalny kąt otwarcia to około 110-120 stopni, jednak napędy podziemne mają możliwość otwierania również do kąta 180 stopni. W tej kwestii najlepiej skontaktować się ze specjalistą już na etapie projektowania bramy.
Warto też pomyśleć o oszczędnościach – posiadamy w ofercie napędy o bardzo niskim zużyciu energii elektrycznej, a przy tym bardzo silne i szybkie, a jak wiadomo – „czas to pieniądz„. 🙂
Czy można samodzielnie zamontować automatykę do bramy?
Zgodnie z obowiązującymi przepisami, Dyrektywą Maszynową 2006/42/WE i odpowiednimi normami automatyzacja bramy powinna być wykonana przez wykwalifikowanego technika, mającego odpowiednie wykształcenie, wiedzę oraz doświadczenie praktyczne i też odpowiednie uprawnienia elektryczne. Zdecydowanie nie polecam samodzielnego montażu nie tylko ze względu na utratę gwarancji producenta, ale też ze względów bezpieczeństwa. Tylko profesjonalny montaż daje nam gwarancję prawidłowego działania bramy (maszyny), a także pełnego bezpieczeństwa. Nawet jeśli ktoś czuje się na siłach – ma odpowiednią wiedzę, uprawnienia elektryczne, a nie ma doświadczenia, to może popełnić wiele błędów. Już na etapie planowania bramy musimy przewidzieć wiele czynników jak kąt otwarcia, sterowanie, akcesoria i zabezpieczenia czy warunki montażowe. Na rynku jest mnóstwo różnych napędów i nie wszystkie mają możliwość podpięcia różnych zabezpieczeń, elektrozamka czy nawet osobnych przycisków „otwórz” i „zamknij”. Tu przyda się wiedza i doświadczenie osób zajmujących się tym profesjonalnie.
Bezpieczeństwo – na co zwrócić uwagę?
Automatyzacja każdej bramy niesie za sobą ryzyko zgniecenia, ścięcia, wciągnięcia czy porażenia prądem. Aby maksymalnie zminimalizować powyższe zagrożenia należy powierzyć montaż odpowiednim fachowcom, którzy dobiorą odpowiednie zabezpieczenia do naszej bramy. Takimi urządzeniami są czujniki przeciążeniowe (enkodery), fotokomórki, pętle indukcyjne czy listwy krawędziowe. Obowiązkiem instalatora jest przeszkolenie użytkowników w zakresie obsługi bramy, przekazanie instrukcji obsługi i konserwacji oraz wskazanie zagrożeń wynikających z niewłaściwego użytkowania czy też zaniechania konserwacji.
Utarło się przekonanie, że fotokomórki są wystarczającym zabezpieczeniem bramy, jednak jest wiele newralgicznych miejsc, w których może dojść do wyżej wymienionych zagrożeń. Jeśli nasza brama jest bardzo lekka, a instalator nie „podkręci siły na maxa” żeby mieć święty spokój na przyszłość (tak, spotykam takie praktyki), to bardzo prawdopodobne, że nic złego się nie stanie. W przypadku zgniecenia czy wciągnięcia brama zatrzyma się, ewentualnie odwróci kierunek ruchu i zostawi nam co najwyżej lekkie otarcie czy siniaka. O wiele straszniej się robi gdy brama jest dość ciężka czy przemysłowa, kilkutonowa – wtedy napęd musi pracować z dużo większą siłą. Nawet jeśli posiada zabezpieczenia przeciwzgnieceniowe, to mają one pewien próg zadziałania. Zanim odwrócą kierunek ruchu czy zatrzymają bramę, muszą pokonać pewien opór, który może być na tyle duży, że najpierw wyrządzi szkodę (człowiek, zwierzę, auto), a gdy spełni swoją rolę, może mieć to katastrofalne skutki. Dlatego warto czasami zaufać doświadczonym instalatorom i zdecydować się na dołożenie listwy krawędziowej czy dodatkowych fotokomórek.
Odpowiednia norma (PN-EN 12453) reguluje również sposób użytkowania bramy automatycznej w zależności od tego w jakiej przestrzeni się ona znajduje. Zgodnie z tą normą sposób sterowania bramą i jej zabezpieczenia są ustalane na podstawie analizy ryzyka. W niektórych sytuacjach zabronione jest używanie pilota czy innego rodzaju zdalnego sterowania, a należy używać przycisków mając bramę w zasięgu wzroku, a czasem nawet przełączników kluczykowych, uniemożliwiających nieautoryzowane uruchomienie bramy. Wszystkie nasze napędy mają możliwość podpięcia różnego rodzaju zabezpieczeń, a także rozbudowaną logikę pracy, zgodną z obowiązującymi normami. Ponadto posiadają enkodery (silniki 230V) oraz czujniki przeciwzgnieceniowe w wersjach na 24V i 36V.
Nagminny jest montaż automatyki przez osoby nieuprawnione, bez odpowiedniej wiedzy z zakresu elektryki. Czasem ślusarz dorzuca montaż napędu w pakiecie z bramą, czasami szwagier czy sąsiad przy piwku pomogą, bo przecież gniazdko w domu udało się podłączyć. Taka podstawowa wiedza nie wystarcza, nawet gdy obejrzało się wszystkie odcinki Adama Słodowego. Umiejętność podłączenia urządzeń elektrycznych to bezpieczeństwo bezpieczeństwo użytkowników, instalatora a także powierzonego sprzętu. W swojej „karierze” 😉 spotykałem kilka kwiatków. Częstym błędem jest brak przewodu ochronnego PE w instalacji, szczególnie w siłownikach z silnikiem 230V podpinanie na trójżyłowym kablu, do tego płaskim i drucie. Czasem podłączenia są na chybił-trafił – napęd działa, więc jest już dobrze, a że fotokomórki nie to pewnie wina producenta. Bywa, że szwagier czy sąsiad spalą elektronikę na wstępie („instrukcja jest, nawet po polsku, ale jakoś dziwnie to wszystko jest opisane…”) i umywają ręce – pewnie wadliwa sztuka. Centrala do bramy to koszt kilkuset do kilku tysięcy zł, blacharz, weterynarz czy wreszcie lekarz to jeszcze więcej…
Po co przegląd okresowy? Czy to takie istotne?
Brama automatyczna to wiele elementów ruchomych, narażonych na działanie warunków atmosferycznych oraz innych czynników, jak choćby uszkodzenia mechaniczne. Pewne elementy trzeba czyścić, niektóre smarować, a inne regulować, np. listwa zębata czy zawiasy. Można samemu o to zadbać, ale można też zlecić to osobie wykwalifikowanej, szczególnie w okresie gwarancyjnym. W ten sposób zdecydowanie przedłużymy żywotność bramy i napędu, a także, eliminując ewentualne uszkodzenia powstałe w trakcie eksploatacji, zagwarantujemy bezpieczeństwo wszystkim użytkownikom. Tak jak w aucie ważne są przeglądy, wymiana klocków czy łożysk, tak samo w bramie pewne elementy należy czasem wymienić, wkładkę do rozblokowania „rozruszać”, a przewody przejrzeć czy nie pogryzły ich gryzonie, lub nie mają innych uszkodzeń mechanicznych.
Napędy w naszej ofercie posiadają 2 i 3-letnią (silniki brushless) gwarancję producenta. Aby ją zachować wymagane jest utrzymanie bramy w należytym stanie technicznym, a to jest możliwe tylko dzięki regularnym przeglądom i konserwacji.